πλαγκτός

-ή, -ό / πλαγκτός, -ή, -όν, ΝΑ, πλακτός, -ή, -όν, θηλ. και -ός Α

νεοελλ.

το ουδ. ως ουσ. το πλαγκτόν

βιολ. βλ. πλαγκτόν

αρχ.

1. (κυρίως για πλοία) αυτός που περιφέρεται εδώ κι εκεί, περιπλανώμενος

2. ο άστατος («πλαγκτὰ δ' ὡσεί τις νεφέλα πνευμάτων ὑπὸ δυσχίμων ἀΐσσω», Ευρ.)

3. μτφ. (για πρόσ.) παράφρων

4. (το θηλ. πληθ. ως κύριο όν.) Πλαγκταί

(ενν. πέτραι) βράχοι που βρίσκονταν κοντά στη Σκύλλα και στη Χάρυβδη και οι οποίοι συχνά συγχέονταν με τις Συμπληγάδες ή τις Κυάνεες πέτρες τού Βοσπόρου ή ακόμη και με τις ηφαιστειώδεις νήσους Λιπάραι

5. φρ. α) «πλαγκτὸν ὕδωρ» — το παλιρροϊκό ρεύμα τού Ευρίπου

β) «πλαγκτὴ ὁδὸς» — οδός που παρεκκλίνει από την ορθή, παραστράτι

γ) «πλαγκτὰ ἄστρα» — οι πλανήτες.

[ΕΤΥΜΟΛ. < θ. πλαγγ- τού πλάζω* + κατάλ. -τος τών ρημ. επιθ.].